Kijken. Voelen. Observeren. Dat is wat Davy doet. Elke dag weer. Hij voelt de natuurlijke wereld en het leven rondom hem als geen ander aan. Zaaikalenders gebruikt hij dan ook al lang niet meer. Zijn ervaring leerde hem wanneer het tijd is om de handen uit de mouwen de steken. Haast heeft hij niet. De natuur geeft altijd het juiste ritme aan.
Voedselbos in opbouw
Davy bouwt actief aan een nieuw voedselbos in Stekene. Zo’n eetbaar bos bestaat uit bomen, struiken en kleinere planten en is gericht op duurzame voedselproductie. Elk stukje oppervlakte wordt gebruikt en maakt deel uit van een klein ecosysteem. De bossen binden CO2 in het hout en de bodem, daarnaast houden ze water vast. Ze dragen zo bij aan het klimaatprobleem.
Al vijf jaar is Davy hier in de weer met het aanplanten van bomen en struiken. Er staan intussen een zestig tot zeventig fruitbomen die o.a. appels, peren, kersen, pruimen en nectarines zullen voortbrengen. “Randbeplanting aanbrengen was de eerste stap” legt Davy uit. “De bomen en hagen rondom het perceel zijn nodig om de wind te breken en andere planten van schaduw te voorzien wanneer het te heet wordt.”
Een voedselbos opbouwen gaat stap voor stap, en daarbij krijgt de natuur vooral de tijd. Davy: ”We werken mét de natuur in plaats van tégen de natuur. Dat betekent dat we de grond niet zelf gaan voorbereiden voor de teelt die we er op willen zetten, maar kijken wat er gebeurt en daarop verder gaan. Als er hier bijvoorbeeld spontaan veldzuring begint te groeien, laat ik dat staan want de natuur geeft het mij gratis. Ik zal dan de graspollen verwijderen zodat dit plantje verder ten volle kan groeien, maar ik grijp verder niet in.”
Natuurlijk evenwicht
De bedoeling is om op termijn een evenwichtig, natuurlijk systeem te bekomen dat zichzelf in stand houdt. “Een volwassen voedselbos ontstaat na tien á vijftien jaar” vertelt Davy. “Met minieme input kan je dan heel veel bereiken. Door enkel af en toe de bomen en struiken te snoeien en het gras en de brandnetels wat weg te halen, heb je een evenwichtig systeem dat barst van het leven.”
Davy is niet aan zijn proefstuk toe. In Lokeren ontfermt hij zich al jaren over een volwassen bostuin, die hij eigenhandig aanplantte achter de ouderlijke woning. Het was en is zijn speel- en experimenteerplek. “Heb je op een bepaald moment een probleem, dan ga je kijken hoe de natuur dit oplost. Zorg voor natuurlijke vijanden van je probleem. Zitten er bijvoorbeeld te veel insecten op het fruit, dan heb je te weinig dieren die de insecten opeten. Zorg dan voor extra huisvesting voor je meesjes, roodborstjes en winterkoninkjes. Alles heeft zijn functie in onze natuurlijke omgeving.” Zo weet Davy bijvoorbeeld ook kikkers aan te trekken om hem te helpen bij het bestrijden van insecten. Bijen helpen dan weer bij de bestuiving. Davy ziet ze graag komen!
Luie tuiniers
Door geduld te oefenen, niets te forceren en mét de natuur te leven, kan iedereen een eetbare bostuin bekomen. Het gaat er vooral om te observeren. Davy: “Als we een stuk grond braak laten liggen; wat komt er dan? Distels bijvoorbeeld duiden aan dat de grond te compact is en maken de bodem weer waterdoorlatend. Brandnetels zijn ook signaalplanten. Waar zij bovenkomen, zit voldoende stikstof in de grond om planten te gaan kweken.” De natuur wijst de weg.
“We zijn eigenlijk heel luie tuiniers” lacht Davy. “We gaan niet extra bemesten, oneindig onkruid wieden enzovoort. Snoeisel laten we gewoon in de tuin; het wordt de perfecte hummus voor de planten.”
Dat die planten, en daarmee ons voedsel, niet van de andere kant van de wereld hoeven komen, is duidelijk.
Eetbare wilde planten en kruiden
Vers geplukt voedsel, is levend voedsel.
Davy Le Comte
We zijn het de dag van vandaag zo gewend dat de supermarkten vol liggen met groenten en fruit. Helaas komen ze vaak van heel ver voordat ze op ons bord belanden. Maar het kan dus ook anders.
“Als we willen, kunnen we zoveel uit onze achtertuin halen. We zijn dat verloren, die schat aan informatie over eetbare en wilde planten. Die kennis geef ik heel graag door. Het is ook de reden waarom ik mijn bostuin openstel voor bezoekers. Het is een voorbeeldtuin, waarin ik 25 jaar kennis bundel.”
Het is dan ook Davy’s wens en doel om ook anderen weer dichter naar de natuur te brengen. De vormingen en workshops die hij organiseert, zijn een onderdeel van die missie. Maar ook de plantenkwekerij die ontstond uit zijn eigen, eetbare bostuin komt voort uit dat verlangen. Zo kunnen ook anderen aan de slag.
De nieuwe site in Stekene biedt ruimte en extra mogelijkheden. Zo investeerde Davy in een serre op wieltjes. Hij kan zo nog meer inspelen op de weersomstandigheden en de jonge plantjes op elk moment geven wat ze nodig hebben. Momenteel staan er een dikke tienduizend plantjes in de kwekerij, een kleine honderd verschillende soorten. En dit aantal zal nog oplopen. Ongelooflijk dat de meesten daarvan eetbaar zijn!
Wat dacht je van een maart viooltje in de salade, wat lavas in de soep of zevenblad voor de pesto?
Helende kracht
Davy’s groene vingers ontstonden toen hij twaalf jaar oud was. Samen met zijn moeder trok hij bij zijn grootvader in om hem te verzorgen. Daar onderhield hij toen diens tuin. Hij kon er zijn gedachten verzetten en vond zijn passie hierin. Ook later, tijdens zijn studies Industrieel Ingenieur gaf het werken in de tuin hem steevast veel kracht en bood het tegengewicht tegen al het kopwerk.
“Ook hier zie ik weer wat het buitenleven en het bewerken van de aarde, met een mens kan doen. Het verlicht mentale klachten. We healen de natuur, maar healen tegelijk onszelf. Je verandert door zo intensief samen te werken met de natuur. Ik ben er zelf veel intuïtiever door geworden.”
Dat voelen mag ook veel meer plaats krijgen in onze maatschappij, vindt Davy. “We leven echt in een kennismaatschappij waar voelen van ondergeschikt belang is. Dat is jammer. We jagen heel wat zaken na waarvan we in sé niet kunnen leven.”
Pas als de laatste boom gekapt is om er euro’s van te maken, zal de mens beseffen dat hij geld niet kan opeten.”
Davy Le Comte
Davy plant in zijn voedselbos ook een bezinningsplek tussen de lindenbomen en wil op termijn deelcirkels kunnen organiseren rond een vuurplaats.
De boslandbouwer is onafhankelijk
Zo zacht en inspirerend als Davy is, zo kritisch is hij zeker ook. Zijn kritische blik lag aan de basis voor deze alternatieve manier van aan landbouw doen.
“Ik had er ook voor kunnen kiezen om vijf keer zoveel plantjes te kweken, met personeel te werken en samen te werken met de retail. Maar ik ben er lang niet van overtuigd dat ik meer zou verdienen, laat staan gelukkiger zou zijn. Ik wil mijn prijzen en mijn inkomen niet laten afhangen van de goodwill van de supermarkten. Ik wil een inkomen voor mezelf genereren dat in lijn ligt met de natuur. Ik leg economie en ecologie samen en maak van daaruit keuzes.”
Davy’s bostuin is een voorbeeld van hoe landbouw er anders kan uitzien en hoe een kleine oppervlakte toch voldoende opbrengst kan genereren om zichzelf en de nabije buren te voeden en te voorzien van alles wat nodig is.
Zijn Eetbare Bostuin voorziet hem van voeding, van een inkomen en van hout om zich te verwarmen. “Met alles wat er gaande is in de wereld, stel ik me soms vragen. We zijn zo afhankelijk. Van overheidsbeslissingen, van politieke relaties, van internationale overeenkomsten. Ik ben blij dat ik daar voor een groot stuk uit los kan komen en in mijn eigen behoeftes kan voorzien. Ook als ik naar andere boeren kijk, zie ik dat ze vaak vastzitten. Ze bijten mekaar de kop af voor wat extra grond die ze nodig hebben om hun mest op af te zetten. Ze hangen af van overheidsbeslissingen, van leningen en investeringen… Ik vind dat je stop moet kunnen zeggen en je de vraag moet kunnen stellen ‘Wat is er hier juist?’”
Kriebelt het na het lezen van dit artikel om ook in de grond te gaan wroeten?
Je vindt de plantjes van Davy op zijn website, bij verschillende Buurderijen van Boeren & Buren en bij Voedselteams.
Tijdens het plantseizoen kan je Davy tegenkomen op de Boerenmarkten Gent (Hoek Spijkstraat – Halve Maanstraat zaterdag voormiddag om de 2 weken) en op de Moscou Markt (vrijdag namiddag om de 2 weken).
De Toontuin en kwekerij zijn enkel open na afspraak. De toontuin is gelegen in Lokeren, de kwekerij in Stekene. Je kan het gehele assortiment terugvinden op www.bostuin.com.
Wie graag eens langsgaat, kan Davy bereiken op 0479/47.01.52 of kan een mailtje sturen naar Eetbare.bostuin@gmail.com.
Via www.bostuin.com of www.facebook.com/De.Eetbare.Bostuin blijf je op de hoogte van alle activiteiten.